Oyun Bilgisayarı Nasıl Kurulur?

Kendi bilgisayarınızı kurmak ilk önce biraz gözünüzü korkutabilir ama gerçek bir oyuncuysanız bu fikir en az bir kez aklınızdan geçmiştir. Sonuçta özel kurulum bir oyun sistemi, istediğiniz şeyi tam olarak istediğiniz şekilde elde etmenin en sağlam yoludur. Güç kaynağından başlayarak bilgisayarınıza giren her şeyin kontrolünü elinize aldığınızda istediğiniz oyunları dilediğiniz kare hızlarında ve performanstan ödün vermeden oynayabileceğinizi bilirsiniz. Kendi bilgisayarınızı kurmak düşündüğünüzden daha kolaydır, ayrıca eğlenceli ve tatmin edicidir. Ayrıca zaten oyuncuysanız atacağınız en iyi adım bu olacaktır. Çünkü kendi kurduğunuz bir bilgisayar, teknoloji geliştikçe, oyun zevkiniz ve ihtiyaçlarınız şekil değiştirdikçe ve tabii ki bütçeniz el verdikçe yükseltmelere açık kapı bırakmanıza olanak tanır.

Oyun bilgisayarı kurmak zor olmasa da sezgiye dayalı bir iş değildir. İşte bu yüzden ilk oyun bilgisayarınızı nasıl kuracağınızı adım adım anlatan, deneyimli kurulum ustalarının ipuçları ve püf noktalarıyla desteklediğimiz bu kapsamlı kılavuzu hazırladık.

HAZIRLIK 1: Bilgisayar Kurma Araçları

Çalışma alanı
Üzerinde çalışabileceğiniz bir yere ihtiyacınız olacak. Bu bir masa olabilir. Hassas bileşenlere zarar verebilecek, beklenmedik bir elektrostatik boşalmayı önlemek için ayağınızın altında halı olmamalıdır.

Tornavidalar
Neredeyse tüm işler için PH2 tornavidaya ihtiyacınız olacak.

İsteğe bağlı olarak: M.2 cihazı kuruyorsanız PH0 tornavidaya ihtiyacınız olacak.

İpucu: Manyetik tornavidalar vidaları kasanın içine düşürmenizi önler (manyetik uç çok zayıf olduğundan bileşenlerinize bir etkisi olmayacaktır).

Düzenleme Sistemi
Birçok bileşen, kimileri kurulumunuz için gerekli, kimileri ise isteğe bağlı olan ek parçalarla birlikte gelir. Vidaları, kablo bağlarını, kabloları, kılavuzları vb. ayrı ayrı bileşenlere göre düzenlemeniz gerekir. İyi bir düzenleme olmazsa tüm bunlar kolaylıkla birbirine karışabilir.

İpucu: Vidalar için manyetik donanım tepsilerini veya boş yumurta kutusu, vitamin kutusu gibi çok sayıda küçük bölmesi olan kapları kullanmanızı öneririz.

Işık Kaynağı
Kurulumu birden çok ışık kaynağıyla, iyi aydınlatılmış bir alanda yapın. Böylece kasanın üzerine eğilirken tek ışık kaynağını engellememiş olursunuz.

İpucu: Taşınabilir bir ışık kaynağı kasanızın her köşesini aydınlatmanıza yardımcı olur. Ellerinizi kullanmanızı gerektirmeyeceği için bir baş feneri kullanmak ideal olacaktır. Fakat bir el fenerini, telefonunuzun fenerini veya bir masa lambasını da kullanabilirsiniz.

Antistatik Kol Bandı
Olmasa da olur ama elektrostatik boşalmayla hassas bileşenlere kazara zarar vermemeniz için faydalıdır. (Böyle durumlara çok sık rastlanmasa da tedbirli olmakta fayda var; üstelik antistatik bantlar pek pahalı da değil.)

Kablo Bağları
Olmasa da olur ama kablolarınız bağlı olduğunda bilgisayarınızın içi çok daha iyi görünür. Kablo bağı satın almak istemiyorsanız bileşenlerinizin kablolarından çıkan tel klipslerle düzeni sağlayabilirsiniz. Bazı kasalarda entegre şekilde bulunan cırt cırtlı bantları da kullanabilirsiniz.

Makas
Kablo bağlarını kesmek ve bileşenleri ambalajından çıkarmak için.

HAZIRLIK 2: Oyun Bilgisayarı Kasaları

Bileşenleri seçmeye başlamadan önce kasaya veya en azından kasa boyutuna karar vermeniz gerekir.

Kasa seçerken öncelikle bilgisayarı nereye koyacağınızı göz önünde bulundurmalısınız.
Bilgisayarınızın duracağı yer, kasanızın büyüklüğünü belirleyeceği gibi çeşitli üst düzey kasa özelliklerine harcama yapmanıza değip değmeyeceğine karar vermenizi de sağlar. Bilgisayarınız masanın altında duracaksa muhtemelen temperli camdan bir yan panele para vermek istemezsiniz.

Tam boy, orta boy ve küçük boy olmak üzere üç boy kasa vardır. Kasa boyutları üreticiler arasında standart olmadığından, bu sınıflandırmalar oldukça geneldir. Ancak boyutlar anakartın boyutuna göre belirlenir. Tam boy kasalar hem Extended ATX anakartlar hem de standart tam boy ATX anakartlar için, orta boy kasalar standart tam boy ATX anakartlar için, küçük boy kasalar ise mini-ITX anakartlar gibi daha küçük anakartlar için tasarlanmıştır.

Genel olarak orta boy kasa en yaygın kasa boyutudur. Orta boy kasaların boyutlarında küçük farklar olsa da genellikle yükseklikleri 18-20 inç, uzunlukları 17-20 inç ve genişlikleri 6-8 inç arasındadır. Orta boy kasalar, genellikle birkaç grafik kartı, birkaç sabit sürücü ve iyi bir soğutma sistemi içeren bir oyun kurulumu için yeterli alan sunar.

Orta boy kasalardan daha büyük olan büyük boy kasaların yükseklikleri 22-24 inç, uzunlukları 18-20 inç arasındadır ve genişlikleri ise en az 8 inçtir. Belirli orta boy kasalara Extended ATX anakartlar sığıyor olsa da Extended ATX anakartı kullanmak istiyorsanız ya da kapsamlı bir soğutma sistemi veya ek depolama alanı kullanmayı düşünüyorsanız tam boy bir kasaya ihtiyacınız olacaktır.

Küçük boy kasalar veya küçük form faktörleri (SFF) kompakt bir tasarıma sahiptir. SFF kurulumları son birkaç nesilde önemli ilerleme kaydetmiş olsa da özellikle mini-ITX anakartlarını kullanan küçük boy kasalar, bileşenleri ve soğutma sistemini iyi bir şekilde planlamanızı gerektirir ve kurulum tamamlandığında yükseltme için pek alan bırakmaz. Örneğin, yarım boy ekran kartları gibi küçük kurulumlar için özel üretilen bileşenler kullanmanız gerekebilir. Bu nedenle ilk kez oyun bilgisayarı kuracaklara SFF kurulumlarını tavsiye etmiyoruz. Ancak önceden bir iki kurulum yaptıysanız SFF kurulumu eğlenceli bir uğraş olabilir.

İstediğiniz boyuta karar verdikten sonra ona en yakın boyuttaki kasayı bulun. Belirli bir boyutta karar kılamadıysanız daha büyük seçeneği tercih etmeniz yerinde olur. Daha büyük kasalarla çalışmak daha kolaydır ve ileride bilgisayarınızı yükseltmeniz daha kolay olur. Bununla birlikte, biraz büyük bir kasa tercih etmek faydalı olsa da aşırı büyük kasalar her zaman daha iyi olmayabilir: İyi soğutulmayan büyük kasalarda sıcak noktalar olabilir.

Her boy için farklı fiyatta kasalar mevcuttur, o nedenle bütçenize uygun bir kasa bulmanız çok zor olmayacaktır. Daha pahalı kasalar ses yalıtımı, daha yüksek kaliteli malzeme, çıkarılabilir sürücü kafesleri ve daha şık görünümlü kablo yönetimi gibi üst düzey ve kullanışlı özelliklere sahip olabilirler. Ancak genellikle bu özelliklerin performans üzerinde fark edilebilir bir etkisi yoktur.

HAZIRLIK 3: Oyun Bilgisayarı Parçası

Şimdi sıra bileşenlerinizi bir araya getirmeye geldi. Bu adım üzerinde ne kadar uğraşacağınız size kalmış. Her bileşeni tek tek kendiniz araştırabilir ve sıfırdan özel bir kurulum yapabilir ya da internetten hazır bir kurulum bularak bunu kendi bütçenize ve ihtiyaçlarınıza uygun hâle getirebilirsiniz.

Bileşenleri seçmeye başlamadan önce bütçenizi mutlaka belirlemenizi tavsiye ederiz. Bileşen alışverişi kolaylıkla kontrolden çıkabiliyor. Bileşenleri daha sonra da yükseltebileceğinizi unutmayın.

İpucu: Alışverişe başlamadan önce bir kurulum listesi yapın. Tüm bileşenlerin birbirleriyle uyumlu olmaları gerekir.

İpucu: Bilgisayarı belirli bir oyunu oynamak istediğiniz için kuruyorsanız o oyun için tavsiye edilen sistem gerekliliklerini kontrol edin ve planınızı buna göre yapın.

Oyun bilgisayarı kurarken ihtiyacınız olacak donanım bileşenleri şunları kapsıyor:

Merkezi işlem birimi (MİB)
Anakart
Bellek (RAM)
Grafik işleme birimi (GPU) - diğer adıyla grafik kartı
Depolama - SSD ve/veya HDD
Güç kaynağı birimi (PSU)
Sistem soğutma - işlemci soğutma ve kasa içinde hava akışı
Kasa
Monitör
Oyun donanım birimleri (klavye, fare, kulaklık)
İşletim sistemi

Her bileşenin ne yaptığına, neden gerekli olduğuna ve alışveriş yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiğine bakalım.

Merkezi İşlem Birimi (MİB)

İşlemci olarak da bilinen Merkezi İşlem Birimi (MİB), esasen bilgisayarınızın beynidir. Mucize burada gerçekleşir. Bir bilgisayar programı çalıştığında işlemciye aslında daha çok göreve benzeyen bir dizi talimat gönderir. İşlemci her talimatı yerine getirir ve bir görevi gerçekleştirmeleri gerektiğinde diğer bileşenlere sinyaller gönderir.

İşlemcilerle ilişkili iki temel performans ölçütü vardır: Çekirdek sayısı ve saat hızı. Çekirdek sayısı bize işlemcinin kaç işlemciye sahip olduğunu, başka bir deyişle işlemcinin aynı anda kaç görev gerçekleştirebileceğini söylerken saat hızı işlemcinin her görevi ne kadar hızlı gerçekleştirdiğini ifade eder. Bazı ileri düzey işlemcilerde her çekirdeğin birden çok iş parçacığını çalıştırmasını ve iş parçacıklı yazılımlarda daha iyi performans sunmasını sağlayan hyper-threading özelliği bulunur.

İpucu: Modern işlemcilerin çoğu çok çekirdeklidir. Birçok modern oyun da bundan faydalanmak üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle en az dört çekirdekli bir işlemci tercih etmeniz gerekir. Oyununuzu kaydetmek ve yayınlamak gibi daha fazla görevi aynı anda yapmaya başladığınızda daha çok çekirdeğin faydasını görebilirsiniz.

Anakart

Ana devre kartı olan anakart tüm bileşenlere bağlıdır. İşlemci doğrudan anakartın üzerine yerleştirilir (işlemciniz ve anakartınız birbiriyle uyumlu olmalıdır, Intel® Masaüstü Uyumluluk Aracı size bu konuda yardımcı olabilir) ve grafik kartları, sabit sürücüler, bellek, optik sürücüler, kablosuz bağlantı kartları gibi diğer tüm bileşenler anakarta entegredir.

Anakartlar birkaç farklı boyda sunulur. En yaygın olanları Extended ATX, ATX, Micro-ATX ve Mini-ITX anakartlardır. Extended ATX en büyük olanıdır (12x13 inç veya 12x10,1 inç) ve genellikle sekiz RAM yuvasına sahiptir (maksimum 128GB RAM için). Biraz daha küçük olan ATX (12x9,6 inç) genellikle en fazla dört RAM yuvasına sahiptir. Micro-ATX anakartta da (9,6x9,6 inç) en fazla dört RAM yuvası olabilir. Mini-ITX anakarttaysa (6,7x6,7 inç) yalnızca iki RAM yuvası bulunur.

İpucu: Her bileşenin anakarta takılması gerekir, bu nedenle şimdiki ve gelecekteki donanımın sığabileceği kadar büyük bir anakart seçin.

Bellek (RAM)

Rastgele Erişimli Bellek (RAM), bilgisayarınızın kısa süreli belleğidir. Kalıcı olmayan bu belleğe erişmek, bilgisayarın uzun süreli belleğine (depolamaya, örn. sabit sürücülere) erişmekten daha hızlı ve kolaydır. Bilgisayar aktif olarak kullandığı verileri, yani işlemcinin okuması ve yürütmesi gereken talimat listelerini burada saklar. İhtiyacınız olan RAM miktarına karar vermek biraz zor olabilir. Kullanacağınızdan daha fazla RAM almak paranızı boşa harcamaktan başka bir işe yaramazken RAM'in yetersiz olması da performansı olumsuz etkiler. Kurulumunuz için en doğru RAM miktarını seçmek en iyisidir. (Genellikle ortalama bir oyun sistemi 8 ila 16GB RAM gerektirir.)

RAM satın alırken göz önünde bulundurmanız gereken en önemli konu anakartınızın ve işlemcinizin neyi destekleyebildiğidir. Sisteminizin desteklediğinden daha hızlı bir RAM, sisteminizin özelliklerine uyum sağlamak için hızını düşürecektir.

İpucu: Yüksek hızlı bir RAM tercih ederseniz Intel® Extreme Memory Profile (Intel® XMP) desteği sunan bir RAM alın. Yüksek hızlı RAM, hız aşırtması yapılmadığı sürece standart (pazarlandığından daha düşük) hızda çalışır. Intel® XMP'nin önceden tanımlı ve test edilmiş profilleriyle hız aşırtmak ise kolaydır.

Grafik İşleme Birimi (GPU)

Entegre ve ayrı olmak üzere iki tür grafik işlemcisi vardır. Entegre grafik işlemcileri, işlemciyle birlikte gelir. Bunlar zaman içinde önemli ölçüde gelişmiş olsa da henüz ayrı grafik kartları kadar güçlü değildir.

Anakarta PCIe* aracılığıyla takılan, büyük ve güçlü bir bileşen olan ayrı grafik kartları, video belleği ve (genellikle) aktif bir soğutma sistemi gibi kendine ait kaynaklara sahiptir. Ayrı grafik kartı, günümüzün ağır ve grafik bakımından yoğun oyunlarını oynayan oyuncular için olmazsa olmaz bir bileşendir. Ciddi oyuncular diledikleri çözünürlükte en az 60 kare/sn (FPS) hızını tutarlı bir şekilde üreten grafik kartlarını tercih edebilir (daha düşük değerler donmaya neden olur). Sanal gerçeklik oyunu oynamak isteyen oyuncularsa en az 90 FPS kare hızını tutarlı bir şekilde üreten kartları tercih etmelidir.

İpucu: Ekran kartı, kare hızını etkileyen tek bileşen olmadığı için kurulumda dengeyi yakalamak önemlidir. Aksi hâlde başka bir yerde performans sorunları yaşayabilirsiniz.

İpucu: Üst düzey grafik kartları pahalıdır. Maliyeti düşürmeniz gerekiyorsa önceki nesle bakmanızı öneririz. Eski nesil ekran kartları, benzer sonuçları daha düşük fiyatlarla sunabilir.

Depolama: Katı Hâl Sürücüleri (SSD'ler, Intel® Optane™ Hafıza dâhil), Sabit Disk Sürücüleri (HDD'ler)

İki ana depolama türü mevcuttur: Katı hâl sürücüleri (SSD) ve sabit disk sürücüleri (HDD). İkisinin de avantajları ve dezavantajları olsa da iyi haber: Yalnızca birini seçmek zorunda değilsiniz.

SSD'ler veri depolamak için USB çubuğundaki flash belleğe benzeyen ancak daha hızlı ve daha güvenilir olan NAND tabanlı flash belleği kullanırken HDD'ler verileri dönen bir tabla üzerinde depolar. SSD'ler depolanan verilere erişmek için entegre bir işlemciyi kullanırken HDD'ler mekanik bir koldan yararlanır. SSD'ler mekanik bir kola ihtiyaç duymadıkları için HDD'lerden çok daha hızlıdır. Ayrıca fiziksel bir dönen tabla içermedikleri için çok daha küçük ve mekanik arızaya karşı daha dayanıklı olurlar. SSD'lerin sağladığı hıza ve kolaylığa ulaşmak daha maliyetlidir ve SSD'ler gigabayt başına genellikle HDD'lerden daha pahalıdır.

Modern SSD'ler, SATA (daha yüksek gecikme süresi ve daha düşük bant genişliği sunan, eski bir protokol) ve daha yüksek performans için PCI Express* arayüzünü kullanan Non-Volatile Memory Express* (NVMe*) olmak üzere iki protokolde sunulur.

HDD'ler, 2,5 inç (dizüstülerde daha yaygındır ve genellikle daha yavaş olan 5400 RPM hızındadır) ve 3,5 inç (masaüstü bilgisayarlarda daha yaygındır ve genellikle 7200+ RPM hızındadır) olmak üzere iki boyutta sunulur.

Geleneksel SSD'lere ve HDD'lere ek olarak hız farkını gidermeye yardımcı olan bir seçenek mevcuttur: Intel® Optane™ hafıza depolama hızlandırıcı. Intel® Optane™ hafıza, sık kullanılan verileri ve erişim modellerini depolayarak daha yavaş sürücüleri (özellikle HDD'leri) hızlandırmak üzere 3D XPoint hafıza teknolojisini kullanır. Intel® Optane™ hafıza, en sık hangi oyunları oynadığınızı öğrenir ve bu veriyi kullanarak oyun başlatma ve seviye yükleme sürelerini hızlandırır.

İpucu: Birini seçmek zorunda değilsiniz. Çoğu kullanıcı, önyükleme sürücüsü olarak küçük bir SSD (işletim sistemi, oyunlar ve diğer programlar için) kullanırken maksimum depolama kapasitesi için diğer bölmelerini daha ucuz olan HDD'ler ile doldurur.

Güç Kaynağı Birimi (PSU)

Güç Kaynağı Birimi (PSU), çok heyecan verici bir bileşen olmasa da önemlidir. Burada ucuza kaçmayın. Güç kaynağının mevcut ve gelecekteki tüm bileşenlerin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için kaliteli ve yeterince güçlü olması gerekir. Ayrıca iyi bir garantisinin olması iyi olur. Unutmayın, güç kaynağı diğer tüm bileşenlerinize güç sağlayan birimdir.

Güç kaynakları modüler olmayan, yarı modüler ve tam modüler olmak üzere üç çeşittir. Modüler olmayan güç kaynaklarında tüm kablolar kalıcı olarak takılıdır. En ucuz seçenek budur ancak hiç kullanmayacağınız onca kabloyu koymak için bir yer bulmanız gerekir. Kullanılmayan çok sayıda kablo, kablo yönetimini zorlaştırarak hava akışını engelleyebilir ve sonuç olarak bilgisayarınızın performansını etkileyebilir.

Yarı modüler güç kaynakları genelde en iyi seçenektir. Başlıca birkaç kablonun takılı olduğu bu birimler tam modüler modellere göre daha ucuzdur. Tam modüler güç kaynaklarıyla çalışmak yarı modüler güç kaynaklarıyla çalışmaktan daha kolaydır ancak sağladıkları ek kolaylık için daha fazla ücret ödemeniz gerekir.

İpucu: Güç kaynağını internetten satın alıyorsanız mutlaka ülkeniz/bölgeniz için doğru olanı seçin.

Sistem Soğutma - İşlemciyi Soğutma ve Kasa İçinde Hava Akışı

Bilgisayarlar ısı üretir, ileri düzey oyun bilgisayarlarıysa çok fazla ısı üretir. Bileşenler bazı varsayılan soğutma özellikleri içerir: Ekran kartları ve güç kaynakları kendi fanlarıyla gelir, kasalar genellikle birkaç fanla birlikte satılır. Bu minimum soğutma düzeyi oyun sistemi dışındaki kurulumlar için yeterli olurken oyun sistemleri genellikle daha fazlasını gerektirir.

Bilgisayarınızı soğutmanın iki ana yolu vardır: Hava ve sıvı yoluyla soğutma.

Hava ile soğutma, sisteminizdeki sıcak havanın çıkmasını sağlamak ve bileşenlerin aşırı ısınmasını önlemek için fanları kullanır. Hava ile soğutmanın başlıca avantajları, maliyet ve kurulum kolaylığıdır (fanlar daha küçük olduğundan kalabalık bir kasanın içine yerleştirilmesi daha kolaydır). Hava ile soğutmanın en büyük dezavantajı ise yarattığı kısıtlamalardır. Sıcak havayı bileşenlerden uzaklaştırmak için kasanın içinde etkili bir hava akışı olması gerektiğinden, hava akışını kısıtlayan herhangi bir şey sorun yaratabilir.

Sıvı ile soğutma, bileşenlerdeki ısıyı emmek ve kısıtlamanın daha az olduğu bir alana (radyatörün yerleştirildiği konum) taşımak üzere sıvı bir soğutucu (damıtılmış su gibi) kullanır. Sıvı soğutma, kasanın içindeki hava akışından daha az etkilenir ve bu nedenle belirli bileşenlerin soğutulmasında daha etkilidir. Sıvı ile soğutmanın dezavantajı, genellikle tipik bir hava ile soğutma sisteminden daha büyük ve kurulumu daha zor olmasıdır; aynı zamanda daha pahalıdır.

Genel sistem soğutmasına ek olarak özel bir işlemci soğutucu da satın almanız gerekir. Hem hava hem de sıvı ile soğutma seçenekleri olan işlemci soğutucular doğrudan işlemciye monte edilir. İşlemci soğutucu satın alırken işlemcinizle uyumlu ve kurulumunuza uygun boyutta olup olmadığını kontrol ediniz.

İpucu: Hava ile soğutulan bir sistemde daha fazla fan her zaman daha iyi soğutma anlamına gelmez. Fanın kalitesi ve yerleştirilme şekli de fark yaratır.

Donanım Birimleri

Monitörler, klavyeler, fareler, kulaklıklar ve diğer donanım birimleri genellikle kişisel tercihlere bağlıdır. Bunları bileşenlerinizle birlikte satın almanız gerekmez ancak sisteminizi kurduktan sonra ayarlarını yapmak için bir ekrana, klavyeye ve fareye ihtiyacınız olacak.

İpucu: Donanım birimlerini seçerken kurulumunuzun dengeli olması gerektiğini unutmayın. Dünyanın en iyi bileşenlerine sahipken 1080p, 60Hz bir monitör kullanıyorsanız donanımınızdan en iyi şekilde faydalanamazsınız.

1. ADIM: İŞLEMCİYİ TAKIN

Parçalar/aletler: Anakart, işlemci

Anakartı antistatik ambalajından çıkarın ve çalışma masanızın üzerine koyun. Koruyucu plastik kapak ile kaplı olan işlemci yuvasını bulun. Plastik kapağın bir köşesinde veya daha yaygın olarak yuvanın üzerinde küçük bir ok göreceksiniz. Bu okun yerine dikkat edin.
İşlemci yuvasının yanında küçük, metal bir kol göreceksiniz. Yuva tepsisini açmak için kola bastırın ve nazikçe yuvadan uzağa doğru çekin.

İşlemciyi açıp ambalajından çıkarın. İşlemciyi tutarken çok dikkatli olun. Hem işlemci hem de işlemci yuvası kolaylıkla zarar görebilir. İşlemciyi kenarlarından tutun. Parmaklarınızdan toz veya yağ bulaşabileceği için çipin alt kısmındaki pimlere kesinlikle dokunmayın. Çipin üst kısmına da dokunmamaya çalışın.

İşlemcinin bir köşesinde bir ok göreceksiniz. Bu oku yuvanın üzerindeki ok ile hizalayın ve işlemciyi nazikçe yuvasına yerleştirin. İşlemci nazikçe yerleştirildiğinde kolu indirerek yerine bırakabilirsiniz. Kolu indirmek biraz güç gerektirebilir ancak işlemciyi oturtmak güç gerektirmez!

İpucu: Plastik kapağı çıkarmanız gerekmez, işlemciyi takarken oluşan gerilim kapağın çıkmasına neden olur. Kapağı kendiniz çıkarmaya çalışırsanız altındaki kırılgan pimlere zarar verebilirsiniz.

İpucu: İşlemci yalnızca tek bir yönde yerine oturur ve oturması için güç kullanmak gerekmez. İşlemciyi oturtmak için nazikçe oynatabilirsiniz ancak üstüne bastırmayın, itmeyin veya yuvaya girmesi için başka bir şekilde zorlamayın.

2. ADIM: (İSTEĞE BAĞLI) M.2 SSD'LERİ TAKIN

Parçalar/aletler: Anakart, M.2 SSD, PH0 tornavida, anakart kullanıcı kılavuzu

Eğer M.2 SSD takmak istiyorsanız bu sırada takmanız gerekir. Öncelikle, anakartınızda M.2 yuvasını bulun. Yanında küçük bir vida olan, küçük ve yatay bir yuvadır. Bunu bulamazsanız, birden çok M.2 yuvası bulursanız veya birden fazla M.2 SSD takmayı planlıyorsanız anakartınızla birlikte gelen kullanıcı kılavuzuna danışın.

Küçük vidayı PH0 tornavida ile çıkarın. Bu vidayı kaybetmeyin.

M.2 SSD'yi nazikçe yuvasına sürün. Tam olarak oturduğunda anakart ile arasında yaklaşık 35 derece açı olur. SSD'ye bastırın ve yerine oturtmak için küçük vidayı takın.

İpucu: M.2 SSD diğer depolama yapılandırmalarını sınırlandırabilir (özellikle SATA tabanlı ve PCIe* AIC depolama alanlarını), bu nedenle depolamayı planlarken anakartınızın kullanıcı kılavuzuna başvurun.

Sorun giderme: Anakartınız yeni taktığınız M.2 SSD'yi depolama alanı olarak tanımıyorsa bunu BIOS'ta manuel olarak yapılandırmanız gerekebilir (BIOS talimatları için anakartınızın kullanıcı kılavuzuna başvurun).

3. ADIM: İŞLEMCİ SOĞUTUCUYU TAKIN

Parçalar/aletler: İşlemci takılı anakart, işlemci soğutucu, termal macun, işlemci soğutucu kılavuzu

Farklı türlerde işlemci soğutucular bulunur. En doğru yerleştirme talimatları için işlemci soğutucunuzla birlikte gelen kılavuza başvurmanızı tavsiye ederiz.

Bazı soğutucular için braket gereklidir. Anakartta önceden takılı bir braket olabilir. Soğutucunuz için braket gerekmiyorsa bunu çıkarabilir veya soğutucunuz farklı bir braket kullanıyorsa onu takabilirsiniz. Bunu anakartı kasanın içine koymadan önce yapın.

Bazı soğutucular işlemci üzerinde oturan iletken malzemeye termal macun uygulanmış olarak gelirken bazılarında bu macun uygulanmamıştır. Soğutucunuza önceden termal macun uygulanmadıysa soğutucuyu yerine oturtmadan önce termal macunu manuel olarak uygulamanız gerekir. Termal macunu uygulamak için işlemcinin ortasına macundan en fazla bir pirinç tanesi büyüklüğünde sıkın. Daha sonra soğutucuyu işlemcinin üzerine koyun, basınç termal macunun yeterli biçimde yayılmasını sağlayacaktır.

İpucu: Kazara büyük bir damla gelmesini önlemek için termal macunu öncelikle boş bir kağıt parçasının üzerine sıkın.

İpucu: Soğutucunuza önceden termal macun uygulanmış olmasına rağmen siz farklı bir termal macun kullanmak istiyorsanız termal macunu %90 izopropil alkol ve hav bırakmayan bir bez ile silebilirsiniz. Arabalarda kullanılan kağıt havlulardan kullanmanızı tavsiye ederiz.

İpucu: Soğutucuyu anakarta takarken basıncın eşit şekilde dağılmasını sağlamak için vidaları çapraz düzende sıkın. Kafanız karıştıysa bu süreç kılavuzda ayrıntılı bir şekilde tarif edilmiş olacaktır.

Sorun giderme: Soğutucuyu takarken sorun yaşarsanız endişelenmeyin. İşlemcinin ısı yayıcısı ve soğutucu üstündeki termal macunu temizleyip yeniden uygulayın ve soğutucuyu tekrar takın.

4. ADIM: BELLEĞİ (RAM) TAKIN

Parçalar/aletler: Anakart, RAM, anakart kullanıcı kılavuzu

Anakartınızda kaç tane RAM yuvası olduğunu sayın (çoğunda iki veya dört tane vardır). Bütün RAM yuvalarını dolduracaksanız RAM'leri yerine takın. Tüm RAM yuvalarını doldurmayacaksanız kullanıcı kılavuzuna başvurup doğru yapılandırmayı öğrenin ve RAM yuvalarını buna göre doldurun.

İpucu: Altın parmaklar arasındaki çentik tam ortada değildir. Bu çentiğe bakarak RAM'in aşağısını ve yukarısını tespit edin ve RAM'i doğru şekilde hizalayın.

Sorun giderme: RAM'i yerine takmak nispeten kolay olsa da bazen ilk denemede tam oturmayabilir. Bilgisayarınızı açmaya çalıştığınızda açılmıyorsa ilk olarak RAM'i yeniden yerine oturtmayı deneyin. Bazı anakartlarda RAM'i takmanıza yardımcı olan ve sizin hareket ettirmeniz gerekmeyen tutucu bir kilit bulunur. Tüm anakartlarda da hareket eden en az bir kilit vardır. Bu kilit genellikle RAM'in yan tarafındaki bir dişe takılır.

5. ADIM: (İSTEĞE BAĞLI) KASA DIŞINDA TEST YAPIN

Parçalar/aletler: İşlemci ve işlemci soğutucu takılı anakart, RAM, ekran kartı, güç kaynağı, tornavida, anakart kullanıcı kılavuzu, bilgisayar monitörü (ekran kartına takılı)

İşlemci ve işlemci soğutucuyu taktıktan sonra, hepsinin çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için bileşenlerinizi hızlı bir şekilde test edebilirsiniz. Bu testi her şey kasaya takıldıktan sonra yapmak ve sorun gidermek çok daha zordur. Test için ekran kartını takın ve her şeyi güç kaynağına bağlayın (Ekran kartının nasıl takıldığını bilmiyorsanız aşağıdaki bölüme bakın). Güç kaynağı anakarta (hem 8 pimli hem 24 pimli işlemci konnektörüyle) ve ekran kartına bağlıysa bunu fişe takıp çalıştırın.

Bazı üst düzey anakartlarda güç düğmeleri bulunur ama çoğunda yoktur. Güç düğmesi görmüyorsanız renkli nodüllerden çıkan diş görünümündeki güç anahtarı pimlerini bulun. Güç anahtarı pimlerinin üzerinde "PWR_ON" gibi bir etiket bulunabilir. Anakartı çalıştırmak üzere iki anahtar pimine aynı anda dokunmak için tornavida kullanın.

Artık bozuk veya düzgün çalışmayan bir bileşeniniz varsa anlayabilirsiniz. Anakartınızda ışıklar yanıp sönüyor veya bip sesi duyuluyorsa muhtemelen size bir şey anlatmaya çalışıyordur. Bazı anakartlarda sorunun ne olduğunu anlamanıza yardımcı olmak için iki haneli bir kod ekranı bulunur. Size ne anlatmak istediğini bulmak için kullanıcı kılavuzuna başvurun. Anakartınızda kod ekranı yoksa ekran kartını bir ekrana bağlayın ve sisteminizin bir gönderim yapmasını veya başlayıp anakartın logosunu göstermesini bekleyin.

Testi tamamladıktan sonra güç kaynağını kapatın ve sistemde hiç güç kalmaması için anakartın üzerindeki tüm LED'lerin sönmesini bekleyin. Ardından ekran kartını sökün ve sonraki adıma geçmeden önce tüm güç kablolarını çıkarın.

6. ADIM: GÜÇ KAYNAĞINI MONTE EDİN

Parçalar/aletler: Güç kaynağı, kasa, güç kaynağı kabloları, PH2 tornavida

Güç kaynağını ambalajından çıkarın (veya test yaptıysanız diğer bileşenlerden ayırın) ve yapabiliyorsanız kablolarını bir kenara koyun.

Kasanıza göz atın ve güç kaynağının bağlanacağı yeri (muhtemelen altta, arkaya doğru) ve yönünü bulun. Güç kaynağını, fanı bir havalandırma deliğinden kasanın dışına bakacak şekilde yerleştirmek en iyisidir. Kasanızın tabanında havalandırma deliği varsa güç kaynağını baş aşağı şekilde monte edebilirsiniz. Sonuçta önemli olan bilgisayar hazır olduğunda alt deliğe iyi hava akışı sağlanmasıdır.
Kasanızda hiç havalandırma deliği yoksa fanı yukarı doğru (kasanın içine) gelecek şekilde güç kaynağını monte edin ve önünde yeterince açıklık bırakın.

Beraberinde gelen dört vidayı kullanarak güç kaynağını kasaya bağlayın.

Modüler olmayan veya yarı modüler bir güç kaynağı kullanıyorsanız bu aşamada takılı kabloları kasaya sokup bağlanacakları yere uzatın (Kasanızda kablo yönetimi özellikleri varsa bunlardan faydalanın).

7. ADIM: ANAKARTI TAKIN

Parçalar/aletler: Kasa, anakart, G/Ç kalkanı (anakarta takılı değilse), PH2 tornavida, vidalar, anakart kullanıcı kılavuzu

Anakartınız G/Ç kalkanı (anakartın girişlerine göre boşlukları olan, dikdörtgen şeklinde bir metal levha) takılı bir şekilde gelmediyse öncelikle bunu kasanızın arka tarafındaki yerine takmalısınız (mutlaka doğru şekilde hizalayın). G/Ç kalkanlarının uçları keskindir, o nedenle parmaklarınıza dikkat edin.

G/Ç kalkanı yerine oturduğunda anakartı yerleştirebilirsiniz. Kabloların hepsi doğru yere gidiyor mu diye kontrol edin ve anakartı yerleştirin (önce anakartı G/Ç kalkanı ile hizalayın). Anakartın sabit durmasını sağlamak için PH2 tornavidayı kullanarak öncelikle ortadaki vidayı takın. Anakartınızın kasanıza takılı olan aralayıcılara sürtünmemesi gerekir.

Anakartınızı monte etmek için ihtiyacınız olan vida sayısı anakartınıza göre değişir ancak tam boy bir ATX anakart için genellikle 9 vida gereklidir. Bütün vida deliklerini doldurun.

Güç kaynağını anakarta bağlayın. İki ana bağlantı vardır: Anakartın üst kısmındaki 8 pimli ve yan kısmındaki 24 pimli işlemci konnektörü.

İpucu: Anakartı monte etmeden önce kasanın anakart aralayıcıları takılı olmalıdır. Bunlar genellikle ucunda diş bulunan bir vida somununa benzer. Gereksiz aralayıcıları takmayın.

8. ADIM: EKRAN KARTINI TAKIN

Parçalar/aletler: Anakart, ekran kartı, PH2 tornavida, vidalar, anakart kullanıcı kılavuzu

Anakartınızda PCIe* x16 yuvasını bulun. Bu, en uzun PCIe* yuvasıdır ve rengi diğerlerinden farklı olabilir. Anakartınızda birden fazla PCIe* x16 yuvası varsa öncelik verilmesi gereken bir yuva olup olmadığını görmek için kullanıcı kılavuzuna başvurun. Bütün yuvalar kullanılabiliyorsa hangi yuvayı kullanacağınıza diğer bileşenlerin yerlerine göre karar verin. Ekran kartınızın etrafında biraz açık alan olması iyi olur.

Kasanıza bağlı olarak ekran kartınızın G/Ç bağlantısına (HDMI, DisplayPort, DVI vb.) yer açıp kasa dışından erişilebilir olmasını sağlamak için G/Ç kapaklarını (kasanızın arka panelini örten küçük, metal levhalar) çıkarmanız gerekebilir.

Ekran kartını antistatik ambalajından çıkarın, hem arka brakete hem de yuvaya göre dikkatlice hizalayın ve nazikçe PCIe* x16 yuvasına itin (klik sesi duyabilirsiniz). Ekran kartını yeniden oturtmanız gerekirse anakartın üzerindeki PCIe* dişi kilitli konuma gelebilir.

Ekran kartı tamamen oturduğunda bir veya iki vidayla kasanın arkasına sabitleyin. Ekran kartı için ikincil güç konnektörleri gerekliyse bunları güç kaynağına bağlayın.

9. ADIM: DEPOLAMA ALANINI TAKIN

Parçalar/aletler: Anakart, SSD'ler, HDD'ler, PH2 tornavida, vidalar, kasa kullanıcı kılavuzu

Her kasanın sürücü bölmeleri farklı olduğundan öncelikle kasanıza bakın. Kasanızın bir yerinde farklı boyutlarda bir dizi bölme bulmanız gerekiyor. Bunların küçük, plastik anahtarları olabilir, bu durumda araç gerektirmezler. Veya metal braketlere benziyor olabilirler. Depolama alanı genellikle iki farklı boyuttadır: 2,5 inç (HDD'ler ve SSD'ler) ve 3,5 inç (HDD'ler). Çoğu 3,5 inç bölme 2,5 inç sürücüleri kabul edebilir ancak tam tersi mümkün değildir (bazı 3,5 inç bölmelerdeki tepsiler 2,5 inç sürücüler için tasarlanmamıştır ancak yine de 2,5 inç bölmelere sığabilirler). Kasanızda daha büyük bölmeler olduğunu da görebilirsiniz. Bunlar optik sürücüler gibi daha büyük boy sürücüler içindir ve genellikle yerleri kasanın ön tarafında, üst kısma doğrudur.

Bölmeleriniz alet gerektirmeyen türdense her bölmenin kendi plastik kolu veya anahtarı olacaktır. Tepsiyi çıkarmak için kolun kilidini çözün veya anahtarı açın. Sürücünüzü bir tepsiye yerleştirin. Bazı 3,5 inç tepsiler 2,5 inç tepsileri kabul edecek şekilde tasarlanmıştır. Öyle olmaları durumunda, hareket etmemesi için 2,5 inç sürücüyü 3,5 inç tepsiye vidalamanız gerekecektir.

Tepsiyi bölmeye geri takın. Yerine oturduğunda klik sesi çıkmalıdır.

Bölmeler alet gerektirmeyen türden değilse içinde boşluklar veya delikler olan, levha gibi büyük, metal bir braket göreceksiniz. Sürücüyü bu bölmelerden birine yerleştirmek için tek yapmanız gereken, sürücüyü metal braket ile kasanızın yanı arasına sürerek oraya vidalamaktır. Kasa kılavuzunun tavsiye ettiği kadar vida kullanın ancak yeterince vidanız yoksa çoğu sürücü için iki tane yeterli olacaktır.

Sürücüleriniz yerleştiğinde bunları anakarta (bunun için sürücünüzle ya da anakartınızla gelen SATA kablosunu kullanın) ve güç kaynağına bağlayın.

İpucu: Bölmeleri bulmakta veya kasanızda hangi tür bölmelerin olduğunu anlamakta zorlanıyorsanız kasanızın kullanıcı kılavuzuna başvurun.

10. ADIM: İŞLETİM SİSTEMİNİ YÜKLEYİN

Parçalar/aletler: Bilgisayar, monitör, fare, klavye, flash belleğe kaydedilmiş işletim sistemi

Bu adımda işletim sisteminizi (OS) yükleyeceksiniz. Bilgisayarınıza hangi işletim sistemini yüklemek istediğinize karar verin ve yükleyiciyi bir flash belleğe indirin. Windows* 10 için yükleyiciyi buradan indirebilirsiniz. Windows* gibi ücretli bir işletim sistemi yüklüyorsanız bir ürün anahtarına ihtiyacınız olacak.

İşletim sisteminizin bulunduğu flash belleği, monitörü, fareyi ve klavyeyi takıp bilgisayarınızı açın.

Gördüğünüz ilk ekran, sistem kurulumuna veya BIOS'a girmek için bir tuşa basmanızı söyleyecektir. BIOS'u açmak için tuşa basın. (Ekran siz tuşu göremeden çok hızlı geçerse anakartınızın kullanıcı kılavuzuna başvurun.)

Öncelikle bütün bileşenler kurulmuş mu ve tanınıyor mu diye kontrol edin. BIOS'ta bilgisayarınızın sistem bilgisini gösteren sayfayı bulun (farklı anakartlarda farklı BIOS kurulumları vardır ancak size bu bilgiyi veren ekranı bulabilirsiniz) ve sistem kurduğunuz her şeyi tanıyor mu, kontrol edin.

Daha sonra önyükleme sayfasını bulana kadar BIOS'u inceleyin. Sayfanın adı Önyükleme Sırası (Boot Order) veya Önyükleme Önceliği (Boot Priority) olabilir. Önyükleme sırasını flash bellek ilk sırada, işletim sisteminizi üzerine yüklemek istediğiniz sürücü ikinci sırada olacak şekilde değiştirin (önyükleme sürücüsü olarak SSD kullanıyorsanız işletim sistemini buraya kurmalısınız).

Bilgisayarınızı yeniden başlatın. Bilgisayarınız USB'den önyüklenecek ve işletim sistemi yükleyici açılacaktır. Yükleme işlemini tamamlamak için talimatları izleyin.

İpucu: İşletim sistemi yükleyiciyi önceden oluşturun.

Sorun giderme: Bilgisayarınız hiç açılmıyorsa güç kaynağıyla ilgili bir sorun olabilir.

Sorun giderme: Bilgisayar açıldığı hâlde ekranda hiçbir şey görmüyorsanız veya açılmıyor gibi görünüyorsa özellikle güç kabloları başta olmak üzere tüm kabloların bağlı olup olmadığını kontrol edin.

İpucu: BIOS'a klavyenizle girmeyi denediğinizde başarılı olamıyorsanız muhtemelen klavyeniz çalışmıyordur. Endişelenmeden önce donanım birimlerinizin çalışıp çalışmadığını kontrol edin.

Sorun giderme: USB bellekten önyüklerken sorun yaşıyorsanız anakart denediğiniz yükleme türüne ayarlanmış mı, kontrol edin. UEFI sistemli platformların çoğu, Legacy sistemini denemeden önce UEFI bölme şemasına önyükleme yapacaktır.

BURADA BİTMİYOR

Kendi oyun bilgisayarınızı kurmanın en iyi yanı işinizin asla gerçekten bitmemesidir. Hem özel tasarım bir oyun sistemi elde edersiniz hem de dilediğiniz (veya bütçe ayırabildiğiniz) kadar modern ve gelişmiş bir projeniz olur. Artık ağır bir oyun piyasaya çıktığında donmalara ve kötü işlenmiş manzaralara katlanmak yerine bileşenlerinizi değiştirebilirsiniz.

En Son Aramalar

Oyun Bilgisayarı Nasıl Kurulur?